De verspreiding van haren in huis heeft veelal te maken met de periode van verharing, ook wel ruien genoemd, waar huisdieren mee te maken krijgen. De rui van huisdieren is seizoensgebonden volgens Wendy Govers, gediplomeerd dierverzorger en praktijkdocent aan het HKI Huisdier Kennis Instituut. 'Zowel honden als katten wisselen in het voorjaar hun pluisharen die onderdeel waren van de wintervacht. Deze pluisharen vormen in de winter de onderharen in de vacht. Vervolgens wisselen ze in de zomer vaak de rest van de vacht. Deze laatste verharingsperiode gaat een stuk langzamer en daar doen ze dan ook de hele zomer over', aldus Govers.

Volgens Govers heeft de hoeveelheid losse haren bij de verharing ook te maken met het verschil tussen de lengte van de haren per huisdier. Dit geldt voor zowel een kat als een hond. De cyclus van de haren hangt namelijk af van de lengte. Een kortharig ras zal vaker ruien dan een langharig ras, omdat de haren bij een langharig ras er langer over doen om te groeien en vervolgens uit te vallen. Dus hoe korter de vacht, hoe vaker je ronddwalende losse haren zult vinden in het voorjaar en rond de zomer.

Een veelvoorkomend misverstand: zoveel mogelijk kammen 
Govers krijgt dagelijks veel vragen van huisdiereigenaren die zich afvragen waarom hun hond of kat steeds meer en vaker verhaart, ondanks dat ze hun huisdier iedere dag of soms meerdere keren per dag netjes kammen. Volgens Govers ligt daar het misverstand. 'Eigenlijk heeft het geen zin om te kammen. Hoe meer jij gaat kammen, hoe meer zo'n beest gaat verharen. Het maakt niet uit of dat nou een kat of een hond is. Mensen willen graag helpen, maar hierdoor brengen ze onbedoeld de groeicyclus van de vacht in de war. Op korte termijn hebben de dieren minder losse haren, maar op langer termijn juist meer', aldus Govers.

'Huisdieren worden veel gekamd, omdat de veronderstelling is dat daarmee veel losse haren verwijderd kunnen worden', zegt Govers. 'Het probleem hiermee is dat geen enkele kam onderscheid kan maken tussen welke haren los zitten en eruit moeten en welke niet. Hierdoor worden er veel extra haren uit de vacht getrokken die niet weggehaald hoefden te worden. Voor de eigenaren lijkt het alsof ze veel losse haren uit de vacht gekamd hebben, maar dat is niet zo. Vaak zijn het veel losgetrokken haren.' 

Het haar van dieren is gemaakt om te beschermen. Het houdt hun lichaamstemperatuur op peil en als ze bijvoorbeeld door een struik lopen, zullen plukjes haar ook snel loslaten voor de bescherming van de huid. Huisdieren hebben de vacht dus hard nodig. Als er haren uitgetrokken worden door bijvoorbeeld te kammen, zullen er snel nieuwe haren voor in de plaats aangroeien, volgens Govers. 'De haren die terugkomen, groeien in een haarzakje dat qua voeding eigenlijk al leeg is door de vorige haar die eruit getrokken is. Dat resulteert in een slechtere haar die lelijker is van kleur en slechter is van kwaliteit. Die zal daardoor sneller uitvallen. Uiteindelijk kom je in een vicieuze cirkel terecht waarin het verharen verergert door het kammen.'

Maar wat kun je dan wel doen?
Govers adviseert mensen met huisdieren om zo min mogelijk tot helemaal niet te kammen en de cyclus van de vacht zijn eigen ding te laten doen. 'Hier zie je dan wel weer een duidelijk verschil tussen honden en katten. Een gezonde kat kan heel goed zijn eigen vacht onderhouden. Een kat wast zichzelf en daarmee haalt hij tegelijkertijd de losse haren uit zijn vacht. Als je een huisdier hebt met lange haren is het zaak om ook zo min mogelijk te kammen en de opkomende klitten met de hand uit elkaar te pluizen. Bij een hond werkt het net iets anders. Die kan zichzelf niet wassen, maar die kan wel gewassen worden door een trimmer of door de eigenaren zelf.'

Govers gebruikt in haar trimsalon en bij haar eigen hond een handige techniek die ervoor zorgt dat de losse haren grotendeels uit de vacht verdwijnen. Door je hond of kat, als die eraan gewend is, te wassen en vervolgens op de harde stand te föhnen zullen de haren verdwijnen. De oude haren zuigen zich tijdens het wassen vol met water, waardoor ze zwaar worden en vervolgens kun je ze er gemakkelijk uit blazen. Bij honden kun je dit heel goed doen, maar de gemiddelde kat is niet gewend om in bad te gaan.

Als een kat niet gewend is om gewassen te worden, kun je volgens Govers het beste de losse haren verwijderen met een microvezeldoek. Door zo’n schone poetsdoek vochtig te maken met lauw water en het vervolgens met korte halen over de vacht heen te halen, neem je alle losse haren mee zonder haren uit te trekken. Het doekje bootst op deze manier de kattentong na. Het doekje heeft een vergelijkbare ruwe structuur. Een kat hoort dit ook zelf te doen, maar als er veel extra losse haren op de vacht te vinden zijn, is dit de beste manier om in te grijpen. Vooral als je kat veel haarballen achterlaat. Deze techniek kun je meerdere keren per dag uitvoeren op de vacht zonder dat het kwaad kan volgens Govers.

Bekijk het originele artikel hier.